نقد و بررسی
زندگینامه دوجلدی هیتلر (کتاب اول: جوانی و فتح قدرت، و کتاب دوم: پیشوا) اثر یواخیم فست، مورخ آلمانی اولینبار در اواسط دهه70 میلادی چاپ شد. این کتاب اولین زندگینامهای بود که توسط یک محقق برجسته آلمانی به جزییات و وقایع زندگی هیتلر میپرداخت و در زمانی که مردان و زنان زیادی زندگی در دوره هیتلر و جنگ و پیامدهای بعدی آن را مستقیم درک کرده بودند، به کتابی مرجع و پرفروش تبدیل شد. نژادپرستی، ناسیونالیسم افراطی، نسلکشی یهودیان و سرکوب روشنفکران از مشخصترین ویژگیهای دوران هیتلر است. ورود هیتلر به عالم سیاست از عضویت در حزب کارگران سوسیالیست ملی آلمان و قدرتگرفتن این حزب با شعارهای ضدسرمایهداری آغاز شد. اما رشد این نظام التقاطی عملا با استفاده از سرمایههای کلان انحصاری و نظامی سرعت گرفت و موجب جنگ جهانی دوم و وقایع پس از آن شد. پیروزی فاشیستها در آلمان پس از شکست جنبش کارگری آلمان اتفاق افتاد و پس از هیتلر حزب کمونیست آلمان و سندیکاهای کارگری، یکی پس از دیگری سرکوب شدند. نظام سیاسی حاصل از ترکیب نژادپرستی و امپریالیسم اروپایی در ایتالیای دوران فاشیسم هم نمایان بود. رشد این نوع سیاستها در دوران بحرانهای اقتصادی و «ریاضت اقتصادی» همانقدر که بخت را برای بهقدرترسیدن سیاستهای کارگری و چپگرا رشد میدهد برای احزاب راستگرا با سیاستهای نژادپرستانه هم افزایش میدهد. با فروکشکردن پدیده فاشیسم پس از جنگ جهانی دوم این مفهوم در ادبیات سیاسی همچنان باقی ماند و به نوع گستردهتری از تفکر در حوزه فلسفه سیاسی اطلاق شد. هرگاه در کشوری اقلیتی با زور اسلحه و ایدئولوژی عوامفریبانه نژادپرستی به اعمال دیکتاتوری به اکثریت جامعه بپردازد، در زمره نظامهای فاشیستی قرار میگیرد.
برگرفته از: روزنامه شرق