اگر فیلم تحسین‌شدۀ کریستوفر نولان به نام «تلقین» یا Inception را دیده باشید، متوجه شده‌اید که چند دانشمند در تلاشند تا به رویای انسان‌ها وارد شوند و با به دست آوردن اطلاعاتی از آن‌ها، به اهدافشان برسند. اگرچه از قدیم‌الایام به ما گفته‌اند که حساب فیلم و داستان از دنیای واقعیت جدا است، اما اگر فیلم‌بازی واقعی باشید به خوبی می‌دانید که بسیاری از فناوری‌هایی که امروز بخشی از زندگی روزمره و عادی ما شده‌اند، در روزگاری نه چندان دور برای اولین بار از آن‌ها در فیلم‌ها یا کتاب‌های علمی-تخیلی نام برده شده بود و توصیفشان را از آن‌ها به یاد داریم. از داستان‌های ژول ورن گرفته تا فیلم‌سازهای امروزی. البته هنوز نمی‌دانیم که دانشمندان برای اختراع از ایده‌های هنری آن‌ها الهام می‌گیرند یا آن‌ها از روی مقاله‌های علمی و اخبار فناوری فیلم می‌سازند.

هرچه که هست، اخیر گروهی از دانشمندان اعلام کرده‌اند که می‌توانند به «رویای شفاف» انسان‌ها وارد شوند و رویاها را کنترل کنند. متخصصان دانشگاه Adelaide، با استفاده از تکنیکی به نام « MILD» که مخفف عبارت القای کمک حافظه‌‌ای رویای شفاف است، مدعی شده‌اند که از این به بعد انسان‌ها با کمک این روش می‌توانند به رویاهایشان فرمان بدهند و بر روی آن‌ها نظارت داشته باشند.

به طور ساده، با کمک این تکنیک، فرد پس از 5 ساعت از خواب بیدار می‌شود و به خود تلقین می‌کند که رویایش را به یاد خواهد داشت. محققان می‌گویند که بهترین روش برای این کار این است که مدام به خود بگویند: «دفعۀ بعد که رویا ببینم، تمامش را به یاد خواهم سپرد».

دکتر دنهالم اسپای مدرس دانشگاه و روانشناس، 47 نفر را مورد آزمایش قرار داده و دریافته که 46 درصد از آن‌ها می‌توانند با به کار بردن چنین روشی رویایشان را کنترل کنند و با کمک تکرار عبارت بالا رویایشان را به خاطر بسپارند.

رؤیای شفاف یا رؤیای آگاهانه به رؤیایی اطلاق می‌شود که رویابین در آن از این واقعیت که در حال رؤیا دیدن است، آگاه می‌شود در رؤیای شفاف رویابین همچنان توانایی کنترل محیط فیزیکی رانداردولی بصورت آگاهانه روی رؤیا کنترل دارد و می‌تواند صحنه رؤیا را به میل خود تغییر دهد. به همین دلیل بسیاری از فانتزی‌ها و غیرممکن‌ها می‌توانند قابل تجربه باشند.

رویابینی آگاهانه یا رؤیای شفاف برای افرادی که از کابوس رنج می‌برند می‌تواند بسیار مفید باشد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۰۶ نشان داد که درمان با رویابینی آگاهانه می‌تواند در صورتی که روی تکنیکها و تمرینات مهارت کامل پیدا شده باشد مفید واقع شود. اگر چه مشخص نشد که دقیقاً کدام بخش از رویابینی آگاهانه سبب بهبود بیماران شود ولی به هر حال نتیجه کلی آزمایش موفقیت آمیز بوده است.

روانشناس استرالیایی به نام میلان کولیک نه تنها از رؤیای شفاف برای درمان کابوس بیماران خود استفاده کرد بلکه توانست میزان افسردگی را نیز در آنها کاهش دهد. کولیک متوجه شد که مکالمات درمانی با شخصیتهای رؤیا و درک محتوای خواب شفاف می‌تواند نتایج درمانی شگفت‌انگیزی به همراه بیاورد.

روان شناسان بسیاری رؤیای آگاهانه را به عنوان راهی برای درمان برخی مشکلات روحی و روانی به کار برده‌اند. مشخص نیست که کاهش این مشکلات مربوط به آگاه شدن در رؤیا است یا به دلیل تغییر صحنه‌های آن می‌باشد. آزمایشی که توسط اسپورمیکر و بوت در سال ۲۰۰۶ انجام شده صحت اثر رؤیای شفاف را بر روی کسانی که از کابوس شدید رنج می‌برند بررسی کرد.در انتها مشخص شد که میزان تکرار کابوس در بیماران کاهش یافت. در آزمایشی دیگر آنها این روش را بر روی ۸ بیمار که آموزش‌های یک ساعته تمرینات رویابینی را دریافت کرده‌اند به کار بردند. نتایج نشان داده که نه تنها میزان کابوس کاهش یافته بلکه کیفیت خواب نیز افزایش پیدا کرده است.