دفن اختاپوس مرگ
دفن اختاپوس مرگ
دفن اختاپوس مرگ
مقاومت پس از شش سال بر وحشت آفرینی داعش پیروز شد
مقاومت پس از شش سال بر وحشت آفرینی داعش پیروز شد
مقاومت پس از شش سال بر وحشت آفرینی داعش پیروز شد
خاورمیانه آن نقطه از زمین است که وجب‌به‌وجب خاکش آغشته به درد و رنج و خون مردمانش است و در شش سال گذشته پیکر نزار و خسته‌اش گرفتار سهمگین‌ترین کابوس قرن شده بود. سربرآوردن گروه‌های تروریستی که با حمایت برخی دولت‌ها، انسانیت را نشانه گرفته بودند، زخمی عمیق بر تن چهل‌پاره خاورمیانه نشاند اما حالا خبرها حاکی از این است که سایه سیاه داعش، قاتل جان ده‌ها هزار انسان بی‌گناه در جهان، در حال رخت بستن است و مردم خاورمیانه در آستانه صلح و جشن پیروزی هستند.
در چند روز گذشته، حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق پس از آزادی شهر راوه از چنگال گروه تروریستی داعش تأکید که کار این گروه تروریستی در عراق تمام است و پس از آن برخی از رهبران سیاسی کشورها از جمله حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، نابودی داعش در سوریه و عراق را تأیید کردند.
نفت و خاک: دو عامل موفقیت داعش
داعش مرگبارترین گروه تروریستی تاریخ، از سال 2011 با شروع جنگ داخلی سوریه، از فرصت استفاده کرد و وارد این کشور شد. پس از آن بسرعت بخش‌هایی از شمال شرقی سوریه را تصرف و شهر رقه را به‌عنوان پایتخت خود انتخاب کرد. سپس همزمان با اقدام نظامی در سوریه به عراق حمله کرد و موفق شد رمادی و فلوجه مهم‌ترین شهرهای استان انبار در عراق را به قلمرو خود اضافه کند. داعش با تصرف مناطقی در عراق و سوریه راه را برای اعلام خلافت رهبرش، ابوبکر البغدادی، باز کرد و با وجود آنکه از گروه تروریستی القاعده نشأت گرفته بود، اما با جدا کردن راه خود از آن، خشونت و بلندپروازی را دو ابزار و عامل پیشبرد ایدئولوژی‌اش کرد. البغدادی که در سال 2004 به بازداشت دولت امریکا درآمده بود، در زندان عقاید افراطی‌اش را تقویت و حلقه نزدیکی از وفاداران و حامیانش پیدا کرد و کمی بعدتر به دلایل نامشخصی آزاد شد. آن حلقه نزدیک بعدتر هسته اصلی گروه داعش را تشکیل دادند.
شاید هنگامی که هیلاری کلینتون در جریان رقابت انتخاباتی ریاست جمهوری سال 2016، صریحاً گفت که «داعش را امریکا به وجود آورد» تلویحاً به همین اشاره داشت. رهبر این گروه تروریستی با برپایی ساختار منظم حکمرانی، از ایجاد کابینه و چاپ پول گرفته تا تشکیل بدنه اقتصادی و حقوقی، پایه‌های قدرتش را در سرزمین‌های تصرف‌شده محکم کرد. خبر دستگیری و به هلاکت رساندن او طی چند سال اخیر بارها در رسانه‌ها اعلام شد اما بعدتر تصویری از او اخبار را تکذیب کرد؛ در تازه‌ترین نمونه‌اش پس از انتشار خبر هلاکت البغدادی، او در شهر بوکمال سوریه دیده شد.
در ژوئن ۲۰۱۴ مهم‌ترین موفقیت داعش با تصرف موصل - دومین شهر بزرگ عراق که منطقه نفتخیز وسیعی به شمار می‌رود – به‌دست آمد و به نقل از برخی منابع آگاه، درآمد حاصل از فروش نفت در بازار سیاه روزانه حدود 3 میلیون دلار برای داعش درآمد داشت. آنها در ماه‌های بعد نیز پیشروی‌های زیادی داشتند و تا سال بعد حدود نیمی از خاک سوریه و بخش‌های شمال غربی عراق را به تصرف خود درآوردند. در سال 2015، داعش در 252 شهر مختلف در سراسر جهان مجموعاً 6 هزار نفر را در حملات تروریستی‌اش نابود کرد.
داعش در دوران جنگ داخلی سوریه و پس از خروج نیروهای امریکایی از عراق نیروی نظامی خود را با به غنیمت گرفتن حجم عظیمی از سلاح‌های متنوع تقویت کرد. بیشتر سلاح‌هایی که جنگجویان داعشی به کار می‌گرفتند از زرادخانه‌های حکومت صدام در نقاط مختلف عراق به دست آمده بود و شامل تفنگ‌های کلاشنیکف، مسلسل پی‌کا و راکت‌اندازهای آرپی‌جی-۷ می‌شد.
مبارزه با داعش
در یک سال نخست حضور داعش در منطقه میان نیروهای نظامی داعش که به انواع سلاح‌ها و تجهیزات نظامی مجهز بودند و نیروهای دولتی عراق و سوریه و ائتلاف‌های بین‌المللی متشکل از 40 کشور در جبهه‌های مختلف نبردی نه چندان قوی در جریان بود. تا اینکه در سال 2016، اراده‌ها برای نابودی داعش تقویت شد و این گروه تروریستی حدود 12 درصد از مناطق تحت تصرفش را از دست داد. داعش در این دوره بخش‌هایی از متصرفات خود از جمله شهر مهم تکریت را به ارتش عراق و نیروی شبه‌نظامی حشدالشعبی که برای جنگ با این گروه تشکیل شده، واگذار کرد. پس از آن نوبت شهر موصل، پایتخت خلافت تروریست‌ها بود. نبرد موصل یا آزادسازی موصل عملیاتی مشترک از سوی نیروهای دولت عراق با نیروهای حشدالشعبی و شبه‌نظامیان متحد کردستان عراق و نیروهای بین‌المللی بود که برای بازپس‌گیری موصل از سیطره داعش انجام شد و سرانجام در فوریه 2017، العبادی از تسلط کامل نیروهای عراقی بر موصل خبر داد.
در این عملیات، نیروهای عراق شامل ارتش، بسیج مردمی عراق، پیشمرگ، پلیس اتحادیه، نیروهای عشایری و محلی و یگان‌های نیروهای سازمان مبارزه با تروریسم حضور داشتند. نفرات نیروهای گوناگون عراقی حاضر به شرکت در این عملیات حدود ۳۰ هزار نفر برآورد شده است. تخمین زده شده که بین ۳۵۰۰ تا ۴۵۰۰ نفر از عناصر داعش و بیش از یک میلیون غیرنظامی در جریان این نبرد در موصل حضور داشتند.
حامیان داعش
اگرچه امروزه تمام کشورهای منطقه سهم قابل توجهی در نابودی داعش برای خود قائل هستند، اما تاریخ سکوت برخی کشورهای عربی در مقابل جنایت‌های داعش را فراموش نخواهد کرد. در اوج قدرت داعش در سال‌های 2014 و 2015، زمانی که اعمال خشونتشان علیه انسان‌ها هر روز در صدر اخبار رسانه‌های جهان بود، به ندرت صدای اعتراضی از میان کشورهای منطقه به گوش رسید. در همان روزها روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز در گزارشی نوشت که کشورهای عربی از این نگران هستند که اگر با عناصر مسلح داعش درگیر شوند، این امر به تقویت دولت عراق منجر شود؛ آنان همچنین از این می‌ترسند که تضعیف داعش به نفع دولت سوریه تمام شود. سکوتی که پایه‌اش منافع سیاسی و برتری‌جویی‌های منطقه‌ای بود. در پشت پرده ماجرا هم اخباری از حمایت مخفیانه عربستان و ترکیه به گوش می‌رسید که توجیه دیگری برای سکوت آنها به همراه داشت. ترکیه پس از زخم‌هایی که از تروریسم داعش خورد، بعد از دو سال راه خود را تغییر داد و وارد جبهه مبارزه
با آن شد.
خشونت به سبک داعش
جنگ داعش با مردم محدود به جنگی فیزیکی نبود. این گروه تروریستی تلاش می‌کرد روح و ذهن مردم را هم تسخیر کند و مدام آنها را متوجه تهدیدهایش کند. داعش با کمک وسایل ارتباط جمعی و رسانه‌های مدرن، تلاش می‌کرد تا خود را در مقابل آینه محدب آن قرار بدهد و از طریق تهدیدهای هفتگی کشورهای مختلف سایه ترس و اضطراب را بر سر مردم جهان بیفکند. انتشار ویدئوهای سر بریدن، زنده زنده سوزاندن، در قفس انداختن، برده‌داری، خشونت علیه زنان و... یکسره در راستای ترویج خشونت و تهدید داعشی‌ها بود.
در نهایت مبارزه‌ها علیه دشمن مشترک، تا سقوط کامل آن از عراق و 90 درصد سوریه ادامه پیدا کرد و چهار روز پیش، بوکمال آخرین شهری که در تصرف تروریست‌ها بود نیز از چنگال آنها آزاد شد تا رهبران کشورهای منطقه با آسودگی خبر از پایان کار گروهی بدهند که نابودی‌شان رؤیای دوردست مردم خاورمیانه بود.
